Bouwen met zakken vol rijstkaf en bamboe. Dat kan in Thailand probleemloos. François la Poutré woont samen met zijn vrouw Mieke riant op 18 m2 in Thailand en vertelt in een aantal artikelen op Klein Wonen Magazine over de bouw van hun heerlijke huisje. Ditmaal over het eigenhandig vullen van 800 zakken rijstkaf, kleien en een verborgen opleukdetail.
In het laatste nummer van Klein Wonen Magazine heb ik een algemene beschrijving van onze woonplek in Thailand gegeven en verteld welke keuzes we zoal hebben gemaakt. Zo hebben we bijvoorbeeld besloten om niet zelf de dakconstructie te bouwen, niet alleen omdat we zoiets nog niet eerder gedaan hebben, maar vooral ook vanwege de fikse stormen die hier kunnen woeden. Experimenteel bouwen durfden we wel aan, maar de basisconstructie moet bij voorkeur stand houden in zwaar weer. Over de bouw van de basisconstructie is niet zo veel te vertellen, dus in dit artikel ga ik specifiek in op het met de hand bouwen van ons kleine huisje, met bamboe, rijstkaf, zand, klei en kalk als belangrijkste bouwmaterialen.
Zeer goed isolerend
Voor wie bekend is met het bouwen met natuurlijke materialen zal rijstkaf als bouwmateriaal mogelijk toch iets nieuws zijn. Een vriendin van ons had ontdekt dat dat een goed alternatief voor zandzakken is: duurzaam, zeer goed isolerend, licht in gewicht en in Thailand een afvalproduct dat zeer ruim voor handen is. Dus terwijl de bouwers aan het dak werkten, zaten wij bij ons tijdelijke huurhuis 800 zakken te vullen met de rijstkaf die door een naburige rijstmolen in onze tuin was gestort.
Tekst gaat verder onder de foto.
Als de basisconstructie eenmaal staat begint voor ons het bouwwerk. Lange bamboes moeten worden gespleten en gevlochten tot trellissen, die aan de staanders waar het dak op rust worden vastgemaakt. Daarna kunnen we beginnen met het stapelen van de zakken. De onderste rij zakken is gevuld met kiezel om optrekken van vocht te voorkomen en afvoer ervan te vergemakkelijken. Daarna volgt er een rij met zand gevulde zakken, waarmee een mooie vlakke basis voor de rijstkafzakken wordt gemaakt. Op die basis komen dan 20 rijen rijstkafzakken.
Bamboepennen
Alle zakken worden aan de trellis gebonden. In elke derde rij worden door de zakken lange bamboepennen geslagen, zodat ze vast verankerd zijn aan de rijen daaronder. In een van de onderste rijen steken we op drie plekken een stuk rioleringspijp. De bedoeling daarvan is dat er luchtcirculatie gaat ontstaan. De relatief koele lucht die daar binnen komt stijgt op als ze warmer wordt en kan dan via openingen boven de ramen weer naar buiten.
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Stopcontacten
Een ander aandachtspunt is de plaatsing van schakelaars en stopcontacten. Als de muren klaar zijn, zijn ze niet geschikt om in te boren of op andere wijze iets aan te bevestigen. Daarom leggen we op verschillende plekken plankjes met daarop een houten balkje tussen de rijstzakken. Daar kunnen later de stopcontacten op geschroefd worden.
Tekst gaat verder onder de foto.
Proefvakken
Terwijl ik op de ladder bezig ben met de bovenste rijen rijstzakken, is Mieke verschillende mengsels van klei, zand, rijstkaf en lime aan het testen. Ze heeft proefvakken gemaakt op een stukje muur en daaruit ontstaat al een goed beeld van de beste mengsels. Er is namelijk geen standaardverhouding aan te geven, omdat de samenstelling van met name de klei heel erg kan verschillen. Hier in Lampang zitten we in hét kleigebied van Thailand en de zakken die we hier kopen bevatten zowat pure klei.
Tekst gaat verder onder de foto.
Als alle 800 zakken gestapeld zijn worden eerst de diepere gaten en naden volgestopt met het kleimengsel waaraan stro is toegevoegd. Als die klus geklaard is komen er meerdere lagen overheen, waarin de stro is vervangen door rijstkaf. De stro en het rijstkaf geven uiteindelijk een zekere elasticiteit aan de kleimuur mee, waardoor er minder snel scheuren ontstaan. Uiteindelijk staat er dan een 40 centimeter dikke, ruwe muur, die met een mix van lime en zand wordt afgesmeerd. Daarmee wordt de muur waterbestendig en iets minder ruw (zie hoofdfoto).
Tekst gaat verder onder de foto’s.
In onderstaand filmpje zie je hoe we onze moddermuur hebben gemaakt.
Opleuken
Intussen vinden we ook nog tijd om alvast wat aan opleuken te doen. We hebben gelukkig geen deadline en als we die toch zouden hebben, zouden we hem zonder problemen kunnen wijzigen. In Thailand gaat alles nu eenmaal wat relaxter. Dus schildert Mieke de tweedehands voordeur die we op de kop hebben getikt en schrijf ik een rondeel op een van de pilaren. Straks heeft het huisje dus een verborgen gedicht.
In een volgend artikel ga ik in op de afwerking aan de binnenkant en het maken van de buitenbadkamer.