We willen allemaal comfortabel wonen en leven, maar ook met een kleine footprint. Met een zelfvoorzienende woning kun je voor je eigen warmte, water en elektriciteit zorgen. Hoe dan? Marion Vandy van ECOSAVE legt uit welke mooie oplossingen daarvoor zijn.
Wateropvang
Ik begin bij het begin: water: Hiervoor gebruiken we regenwater. Gratis en voor niets en er valt genoeg per jaar. Leg een voorraad aan die groot genoeg is. Reken 2000 liter water per persoon. Daar doe je ongeveer 4 weken mee. Als je een toilet doorspoelt en ook een bad wilt dan zul je nog meer regenwater moeten opvangen (hier kom ik later op terug bij toiletten). Dus in droge periodes hoop je dat het na 4 weken even weer een poosje gaat regenen om je tank te vullen. Wil je deze stress niet dan neem je een 3000 litertank per persoon en kun je daar 6 tot 8 weken mee doen. Je moet dan wel waterbesparende producten toepassen. Daar zijn allerlei producten voor, zoals een waterbesparende douche en spaarperlators voor op de kranen. Dan bespaar je al gauw 50-70% water. Ik verzeker je dat je er een comfortabel gevoel bij krijgt tijdens het gebruik hiervan.
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Als je regenwater opvangt heb je een regentank van minimaal 2000 liter nodig. Deze graaf je in om alg aanslag te voorkomen en bacteriën (legionella) geen kans te geven. Met een filter aan een regenpijp kun je voorkomen dat er blad en andere viezigheid in de tank komt. In de tank zit een pomp, die met een drukregelaar verbonden is om direct water op druk te leveren als erom gevraagd wordt.
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Microfiltratie
Regenwater is vrij van kalk en mineralen, maar er zitten altijd nog wel stoffen in. Het water kun je filteren met een 4 fase-microfiltratie, zodat je het water kunt gebruiken voor de wasmachine en om er onder te douchen. Dit water is nog niet drinkbaar. Plaats hiervoor een vijfde fase-filter in het keukenkastje en/of aan je badkamerkraan. Dan heb je meer dan 99% gezuiverd water, dat prima drinkbaar is. Is dat niet geweldig, van regenwater naar drinkbaar water?
Tekst gaat verder onder de advertentie.
Droogtoilet
Ik noemde al even dat het niet verstandig is om bij het gebruik van regenwater een toiletspoeling te hebben. Dit kost veel te veel water: zo’n 15.000 liter per persoon per jaar! Droogtoiletten zijn een goed alternatief en bestaan al meer dan 40 jaar. Er is in de afgelopen jaren veel ontwikkeling geweest en je hebt ze van een zelfbouwtoilet tot zelfs een heel modern hangtoilet. Er zijn wel meer dan 30 modellen. Ruime keuze dus!
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Een droogtoilet is een toilet dat urine en ontlasting scheidt. Dankzij de ingebouwde ventilatie is het geurloos en droogt het de inhoud. Dankzij kleppen zie je niks van de inhoud! Enkele modellen zijn de INI (zelfbouw), Mini, Comfort MO hangtoilet en MAXi. De urine kan via een slang weggespoeld worden naar de afvoer/grijswaterzuivering of worden opgevangen in een tank. De ontlasting en het papier worden opgevangen in een emmer. Een keer per maand kun je deze inhoud bij de gft-bak legen of in een compostbak en laat je het composteren, zodat je dat na 2 jaar kunt gebruiken in je tuin.
Zonne-energie
De zon kan ons volledig voorzien in onze stroombehoefte mits er genoeg zonnepanelen worden geplaatst en je voldoende opvang realiseert met een accu. De huidige generatie zonnepanelen, van 450Wp tot 650Wp, kunnen al 400 tot 500 kWh produceren. Als handregel houden we 1500 kW per persoon aan. Deze zonne-energie is 12V en moet meestal omgezet worden naar 230V met een omvormer. De zonne-energie wordt dan rechtstreeks geleverd aan alle toestellen in huis. Het overige wordt opgeslagen in een accu. Hier raad ik lithium-ion of soortgelijke batterijen aan. Deze gaan veel langer mee en kunnen tot 80% ontladen.
Tekst gaat verder onder de foto’s.
De zon kan ook warm water leveren met een zonnecollector of hybride paneel. Als er zonlicht is, wordt dit paneel verwarmd en kan het water tot 80 graden Celsius opwarmen. Dit water wordt opgeslagen in een kleine boiler (ca. 95 liter p.p.). Op die manier heb je warm water in Nederland van april tot oktober.
Tiny kookkachel
In de winter zal de zonnecollector niet veel kunnen opwarmen en raad ik aan de boiler te verwarmen met een kookkachel met warmtewisselaar. Zodra er minder zon is, is het aangenaam en gezellig de tiny kachel aan te zetten. Deze dient als ruimteverwarming en tegelijk kun je er op koken. Houd rekening met 3 tot 4 m3 per winter aan goed gedroogd hout voor een kleine woning. Hier kun je snoeihout, dunningshout of niet geverfd sloophout voor gebruiken.
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Waterzuivering
Tot slot moet al je gebruikte water natuurlijk ergens naartoe. Als je geen rioleringsaansluiting hebt dan moet je zelf iets regelen. Al dat grijswater vang je op in een Ecoroll IBA 3 fase of 4 fase. Het water wordt dan gezuiverd en mag weer terug in de natuur. Het is van belang om te weten wat jouw gemeente van jou eist als je water terug aan de natuur wilt leveren. Is dat klasse 2 of 3? Bij fase 3 is het water minimaal 70% % gezuiverd en bij fase 4 is het water minimaal 90% gezuiverd. Heel technisch allemaal, maar dat moet je vooraf wel even weten.
Hier gaat het om een grijswaterzuivering en niet om zwartwaterzuivering (6 tot 10x groter). Met zwartwater bedoelen we water inclusief toiletspoeling. Een IBA is een ecologische en biologische zuivering van het water. Er komen geen chemicaliën aan te pas. Puur op basis van bacteriën en beluchting. Dit grijswater is na zuivering goed genoeg om de natuur in te gaan.
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Cirkel rond
Zo is de zelfvoorzienende cirkel rond! Regenwater opvangen en in huis gebruiken tot zelfs drinkbaar water. Zonne-energie benutten voor stroom en warm water. Ruimteverwarming en koken met een tiny kookkachel, toiletafval composteren voor hergebruik in de tuin en tot slot afvalwaterzuivering tot wel 90% dat terug kan in de natuur. Ik denk dat klein wonen absoluut geen achteruitgang is, maar een mooie manier van leven mét comfort.
