Het kan echt! Met alleen tuinafval en een beetje hulp van de natuur je huis verwarmen. Dit schrijft de Stichting Biomeiler Nederland enthousiast op haar website over de wellicht meest duurzame verwarming, die de Zwitser Jean Pain al in 1960 bedacht. Wat is een biomeiler nu precies?
Een biomeiler is niet meer en niet minder dan een grot composthoop van houtsnippers, zoals snoeiafval. De houtsnippers worden door bacteriën afgebroken tot houtcompost. Hierbij komt wel een warmte van ruim 60 graden vrij. Door in het hart van de composthoop een warmtewisselaar en flexibele waterbuizen te plaatsen kan de warmte worden overgebracht naar water. Zo kun je direct uit de schoot van Moedertje Natuur genieten van een warme douche of je lekker nestelen tegen een water gevoede verwarming.
Tekst gaat verder onder de foto.
Alternatieve energie
In Nederland zijn al verschillende biomeilers gebouwd en de groep belangstellenden groeit. Een logisch gevolg van de aandacht voor alternatieve energie en het achterlaten van een kleinere voetprint. De biomeiler is dan wel het summum. Je gebruikt de warmte van het composteren en gebruikt de uiteindelijke compost voor de verbetering van de grond rond je huis. Arie Machgeels van Ziel, Fedde Jorritsma en Dries Verberckmoes zijn groot fan van de biomeiler. Het trio vormt het bestuur van de Stichting Biomeiler Nederland, dat deze low-tech verwarmingstechniek promoot door kennis en ervaring te delen over de bouw van biomeilers. Dit doet zij door informatie te verstrekken via de website biomeiler.nl en het geven van tips en workshops.
Tekst gaat verder onder de advertentie.
De composthoop voor een goedwerkende biomeiler varieert in doorsnede van 1 tot 10 meter met een maximale hoogte van 3 meter. De stabiliteit van de temperatuur wordt groter als de hoop groter en compacter is. Isolatie met stro of houtvezel kan ook bijdragen aan een weinig fluctuerende temperatuur. Een grote biomeiler gaat ongeveer anderhalf jaar mee. Het is dus handig om een biomeiler te bouwen in het najaar, zodat je er 2 volle winters mee vooruit kan. Daarna breek je de composthoop af voor hergebruik in de natuur en bouw je een nieuwe op van verse houtsnippers.
Tekst gaat verder onder de foto.
Organische materialen
Het water in de biomeiler wordt meestal opgewarmd tussen de 45 en 55 graden door een in de composthoop gelegd buizenstelsel, dat vergelijkbaar is met vloerverwarming. Het wordt in een spiraal tussen de composterende houtsnippers gelegd. De composthoop moet voor minimaal 70% uit versnipperd vers snoeiafval bestaan. Deze zijn voor gemiddeld 15 euro per m3 te koop, maar vaak ook gratis te krijgen. Er kunnen andere organisch materialen als mest, gras, stro en bladeren doorheen worden gemengd. Met paarden- en koeienmest moet wel worden opgepast, want hierin kan antibiotica zitten en die remmen de compostering. Hetzelfde geldt voor eiken- en naaldhout.
Vocht is natuurlijk van levensbelang voor een goede compostering. Deze dient bij de bouw te worden toegevoegd door constant water te sproeien. Een biomeiler van 100 m3 heeft wel 50.000 liter water nodig! Om het vocht niet te laten verdwijnen moet de bodem waterdicht worden afgesloten en voorzien worden van een opvangbak, waarmee het water terug kan worden gepompt in de composthoop. De bovenkant blijft open en de zijkanten kunnen worden gemaakt van sterk gaas of houten pallets. Deze kunnen van een natuurlijk uiterlijk worden voorzien door rietmatten of wilgentakken.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Kosten
De kosten voor de technische installatie (buizen, koppelingen, expansievat, pomp etc.) variëren afhankelijk van de omvang van de composthoop tussen de 600 en 2.400 euro. Een eventuele installateur kost tussen de 360 en 600 euro. Voor de omheining komt daar nog eens tussen de 15 en 30 euro per omtrekkende meter bij. Deze materialen kunnen uiteraard telkens worden hergebruikt bij de bouw van een nieuwe biomeiler. Terugkerende kosten zijn de houtsnippers, graafmachine voor het volstorten van de composthoop en duizenden liters water.
Dat een biomeiler ook prima geschikt kan zijn voor een kleine woning bewijzen Jochem en Sabine Verhagen. In 2014 bouwen zij een biomeiler van 30 m3 naast hun Mongoolse nomadentent (een ger) en leggen 100 meter slang onder de vloer van hun woonverblijf. Een op een zonnepaneel aangesloten cv-pompje zorgt voor de warm watercirculatie. Het Amsterdamse gezin is razend enthousiast en vertelt op biomeiler.nl dat het in het begin zo warm werd dat zij zelfs de deur moesten open zetten. ,,Een biomeiler is super simpel’’, vertelt Jochem. ,,Je zit lekker binnen en denkt: wow! Het is gewoon warm en dat alleen maar van een malle composthoop!’’