Oude Amerikaanse pionierstijden herleven in Småland. Het Nederlandse stel Thea en Sander Degenkamp wonen in een klein typisch Zweeds huisje en leven als in de tv-serie Het kleine huis op de prairie. Compleet met oude gereedschappen, gewoontes en kleding. Voor Klein Wonen Magazine beschrijft Thea haar bijzondere leven terug in de tijd, dat zich uiteraard veel buiten afspeelt.

Januari 2012. Ik laat een blik over het huis glijden. De ruwe houten vloer, het verbleekte behang aan de muur. Links naast de deur staat een oud vervallen bureau, ooit iemands trotse bezit en nu al zo lang niet meer in gebruik. Aarzelend loop ik verder de woning in, zachtjes duw ik tegen de deur aan de andere kant van de kamer. Hij kraakt terwijl hij langzaam open gaat. Door de met spinnenwebben beklede ramen schijnt een zwak licht naar binnen. Het oude zwarte houtfornuis is bedekt met roet en roest. Bosjes gedroogde kruiden hangen nog aan de schoorsteenmantel. In de ene hoek is een oude wasbak en aan de andere kant een vervallen kast.

Tekst gaat verder onder de foto.

Het oude fornuis in zijn huidige staat.

Als ik verder de keuken in loop, dwarrelt het stof op door de zoom van mijn lange rok. De vloer kraakt onder mijn voeten. Ik stop en neem de ruimte nog eens goed in mij op. In gedachten zie ik het zoals het ooit was. Hoor de echo van de stemmen uit het verleden, de voetstappen, de geur van vers gebakken brood. Pok! Pok! Wat is dat! Ik schrik op uit mijn dagdroom! Buiten voor het raam zit een klein vogeltje ongedierte uit de verdroogde vensterkit te pikken.

Nieuw avontuur

Dit is mijn eerste indruk van ons huis. Het is perfect! Een waterig zonnetje schijnt op het doodse landschap en hier en daar liggen nog wat restjes sneeuw op deze koude januaridag. Het huis is klein met zijn 45m2 en heeft leeggestaan sinds 1961. Ondanks dat is het nog in zeer goede staat.  Bij het huis hoort een ruime schuur en 2 hectare land. We zijn op slag verliefd. In april 2012 krijgen we de sleutel en staan we met 4 paarden, een hond en een trailer vol verhuismateriaal klaar voor een nieuw avontuur!

Tekst gaat verder onder de foto.

Thea en Sander met hun hooiwagen.

Een sprong in de tijd. Het is november 2020. De klok slaat net half vijf als ik de olielampen en kaarsen aansteek en de veloursgordijnen voor de ramen schuif. Na wat nachtvorst in oktober is het nu, begin november, weer mild en een druilerige regen hangt al de hele dag over het land. Ik stook het houtfornuis nog wat op en haal een pot geweckte tomaten uit de voorraadkast. Samen met de bruine bonen en mais uit eigen tuin geven ze een prima basis voor een heerlijk verwarmende herfstige stoofpot.

Jaar rond eten uit moestuin

Nu na 8 jaar is onze moestuin zo productief geworden dat we er het jaar rond van kunnen eten. Het eerste jaar hadden we alleen wat bonen en een paar tomaten, maar nu beslaat de groentetuin een oppervlakte van zo’n 600m2 en verbouwen we aardappels, wortels, bieten, bonen, erwten, kolen, noem maar op en zelfs hebben we een bed met suikerbieten, waar we onze eigen stroop van koken. Van het vroege voorjaar tot laat in de herfst zijn we met de tuin bezig, van zaaien tot oogsten, van wieden tot spitten, er is altijd wel iets te doen. Rond de moestuin hebben we een haag van zwarte bessen, aalbessen en rode en groene kruisbessen geplant, behalve dat ze een heerlijke oogst geven, zoemen er ook altijd allerlei nuttige insecten omheen.

Tekst gaat verder onder de foto‘s.

De goud gele Orpington-kippen scharrelen rond de fruitbomen en op het gazon voor de schuur. Ze leveren ons voldoende eieren voor zowel onszelf als voor de verkoop. Een dikke haag van hazelaars vormt een natuurlijke afscheiding van ons erf. Allerlei vogeltjes bouwen hier heimelijk hun nesten en in de herfst levert het een prachtig schouwspel op als de eekhoorns hun acrobatische kunsten uithalen op de dunne takken.

Rustiger takt

Terwijl de stoofpot pruttelt op het fornuis , kneed ik het deeg door voor de broodjes en schuif ze vervolgens in de hete oven. Ik schuif mijn stoel wat dichter bij het fornuis en pak mijn naaiwerk uit de mand. Heel wat kledingstukken moeten gerepareerd, vermaakt en opgeknapt worden na een zomer hard werken, maar ook een deel nieuwe kleding moet worden gemaakt. Nu, met de verandering van het seizoen, de dagen korter worden en de natuur vertraagt, gaat het werk op onze kleine homestead weer in wat een rustiger takt.

Tekst gaat verder onder de foto.

Thea ontspant ook graag in haar tuin.

Van kinds af aan ben ik al gefascineerd geweest in het pioniersleven aan het eind van de 19e eeuw. De boeken van Het kleine huis op de prairie, geschreven door Laura Ingalls Wilder, waren mijn grote favoriet. Ondanks dat is het pas na onze emigratie naar Zweden dat we ons leven drastisch hebben veranderd. In deze tijd waarin steeds meer mensen zich bewust worden van onze impact op het milieu en onze ecologische voetafdruk en zich afvragen wat kan ik hier zelf aan doen?, houdt dit ons ook bezig.

Termen als zero waste, plastic-free, minimalisme, duurzaamheid, biologisch, tiny house-beweging passeren de revue. Bij het inlezen kom ik steeds terug bij de Amerikaanse pioniers, die al deze ideologieën als vanzelfsprekend beschouwden. Deze mensen hadden alleen maar wat ze nodig hadden, produceerden geen afval, duurzaamheid ging voor alles, ze bouwden kleine huisjes en leefden in ritme met de natuur. Dus bij de verhuizing gooien we het roer om en beginnen aan een nieuwe bladzijde in ons leven.

Tekst gaat verder onder de foto.

Eeuwenoude technieken

In plaats van nieuwe technologieën te gebruiken en om de natuur en het milieu te besparen, gooien we het over een andere boeg en verdiepen ons in eeuwenoude technieken. In samenspel met de natuur en de seizoenen. De grasmaaier verruilen we voor een zeis, de motorzaag voor een bijl, de auto voor een fiets, de koelkast voor een gat in de grond en het fornuis voor een met hout gestookt exemplaar, en aangezien er geen waterleiding in ons huis is aangesloten hebben we dat maar zo gelaten. Drinkwater halen uit de waterput op het erf en het stoken van het houtfornuis zijn een deel van mijn nieuwe dagelijkse routine geworden. Een keuze die zowel voortkomt uit nostalgie als idealisme.

Tekst gaat verder onder de foto.

Hooitijd.

Terwijl de naald kleine steekjes in de stof maakt, overdenk ik met een tevreden gevoel de afgelopen 8 jaar. Verscheidene mensen zien ons leven als zwoegen en afzien, maar wij zien het als een dag gezond werken. We bepalen zelf het ritme en takt. Hoe belangrijk de taak ook is, het belangrijkst van alles is om even een pauze te nemen en te genieten van de kleine dingen. Het tevreden briezen van de pony´s, een vogel die uitbundig zijn morgenlied zingt, de kippen die tevreden hun kostje bij elkaar scharrelen en elke dag ontwaken midden in de mooiste natuur.

Tekst gaat verder onder de foto.

Thea en Sander werken hard, maar nemen regelmatig een pauze.

5-jarig jubileum Klein Wonen Magazine

Dit artikel verscheen in januari 2021 in de elfde pdf-editie van Klein Wonen Magazine, dat je nog steeds gratis kunt downloaden door HIER te klikken. In het kader van het 5-jarig jubileum van Klein Wonen Magazine publiceren we de komende tijd inspirerende verhalen en achtergrondartikelen uit de jonge historie van ons online magazine/website, waaronder een aantal die nog niet eerder op onze website zijn verschenen.