Door de toename van natuurlijke bouwmaterialen verandert ook de manier waarop we onze huizen bouwen. Stenen stapelen en beton storten maken langzaam plaats voor strobalen leggen en wanden boetseren. Geen verrassing dat ook hier de wereld van kleine gebouwtjes voorop loopt.
Stro, aarde en pleister
Simon en Jasmine Dale uit Wales zijn grote fans van natuurlijke bouwmaterialen en leven in harmonie met de natuur. Simon heeft inmiddels twee keer een eigen huis gebouwd, waarbij hij onder andere gebruik heeft gemaakt van strobalen als isolerende bouwstenen, afgewerkt met aarde en kalkpleister. ,,We maken een frame van eiken dunningen, vrij hout uit de omgeving, en bouwen een dak met spanten van rondhout. Zelfdragend, lokaal beschikbaar, esthetisch fraai en gemakkelijk uit te voeren’’, vertelt Simon In de gebouwtjes wordt stro verwerkt met Cob (klei, zand en water), kalk en houten kozijnen. Jasmine benadrukt het belang van natuurlijke gebouwen. ,,We staan op een kruispunt van bouwen, wonen en leven. Laten we de Living Earth-weg kiezen.’’
foto: ©Simon&Jasmine Dale
Bekijk ook deze inspirerende video over natuurlijk bouwen, wonen en leven van Simon en Jasmine Dale.
Lego met geperst stro
Steltloper is een koepelvormig gebouwtje met een complete schil van geperst stro. Pim Hondeveld, eigenaar van Straw Blocks Systems, vertelt vol passie: ,,Een Steltenberg is een type hooiberg in onze streek, de Achterhoek en Twente. De hooiberg staat op palen of stelten met een droge ruimte eronder. Een roggemijt, eivormig, had vroeger de functie van opslagdepot van schoven, die van het land kwamen, dus de ongedorste versie van graan of stro. Die twee gecombineerd heb ik de naam Steltloper gegeven, een vogel die voorkomt in drassige gebieden in Nederland.’’
foto: ©Straw Blocks Systems
Pim legt uit hoe het bouwsysteem werkt. ,,Stro is een restmateriaal. De ruwe strobalen worden door ons met een minimum aan energie industrieel omgevormd tot legoachtige geprofileerde stroblokken, die ook nog eens maat en vormvast zijn. De blokken worden verwerkt in dragende prefabelementen voor gevels, vloeren en daken, zodat je een compleet casco in stro kunt bouwen. Professioneel bouwen met stro is voor mij ecologisch prefab bouwen met een minimale footprint voor een aantrekkelijke kostprijs.’’
—-ADVERTENTIE—-Klik op de afbeelding—-
Stropaleis in Minitopia
In Minitopia in ‘s-Hertogenbosch wordt geëxperimenteerd met nieuwe woonvormen. ,,Naast de ongeveer 20 huizen die met eigen geld zijn gebouwd, is er ook een samenwerking ontstaan tussen Rezone, dat zijn de bedenkers van Minitopia, en de Bossche woningcorporatie Zayaz. Vijf huurders konden kiezen uit een zelfbouwpakket of een bewonersbudget van € 30.000,–‘’, vertelt Nadja van Griendt, die samen met Waiworrie een demontabel huisje van strobalen en leem bouwde. ,,Ons huis van circa 50 m2 heeft 3 units, iedere unit is een zeshoek. De constructie is van Douglas, het houten frame is opgevuld met op maat gemaakte stroblokken en de muren zijn afgewerkt met 3 lagen leem. Het dak heeft een flinke overstek om de lemen muren te beschermen. De rest van de materialen, zoals ramen en deuren zijn tweedehands of hergebruikt om het huisje zo duurzaam mogelijk te maken.”
foto: ©Waiworrie / Nadja van Griendt
Tijdens de bouw is een korte documentaire gemaakt over Nadja’s stroopaleis
Conny Koster’s Cobresort
,,De coniferen, die als afscheiding met de buren functioneerden, gingen uit de tuin. Wat overbleef was heel veel ruimte. In een tijdschrift kwam ik een artikel tegen over een Cob-huisje van Annemarie en Peter van der Beek, Cob-pioniers in Nederland. Ik kocht het gelijk en mijn fantasie deed de rest’’’, vertelt beeldend kunstenaar Conny Koster enthousiast. Voor haar was het hele project een kunstproject en een uitdaging om het voor elkaar te krijgen met zo min mogelijk kosten. ,,Omdat ik zelf ook beelden en vormen maak met klei was de verbinding met klei al aanwezig.’’
foto: ©Conny Koster
Conny heeft het boekje van Annemarie en Peter gebruikt als leidraad en aangepast aan haar eigen plek in de tuin. ,,De fundering heb ik gemaakt van grind, dat ik gratis kon opgraven uit iemands tuin. De opbouw is van onbehandeld hout en het dak, het hout en de ronde palen van kastanjehout heb ik gekocht. De 4 staanders zijn gemaakt van 2 dikke palen van een schooltje waar ik vroeger een kinderatelier had.’’ Van februari tot juli 2018 heeft Conny in haar eentje de opbouw gemaakt. Van juli tot eind oktober heeft ze vervolgens de muren eronder gekleid. ,,Het was een hete zomer in 2018. Intens en heerlijk voelde het, dicht bij mezelf en bij de aarde.’’
Meer informatie over Cob-bouwen vind je op de site en in het boekje Natuurlijk bouwen met Cob van Annemarie en Peter van der Beek.
Kerterrres
Zo’n 25 jaar geleden bouwde Evelyne Adam een achthoekig huis van hennep en kalk met een rieten dak. Een heel eenvoudig en natuurlijk huis, omdat ze zo dicht mogelijk bij de natuur wilde zijn. Maar het was niet dichtbij genoeg, dus begon ze een rond huisje te bouwen, bleef haar Kerterre verbeteren en ging er uiteindelijk in wonen. De belangrijkste materialen zijn lange hennepvezels, hydraulische kalk en wat zand en stenen. Evelyne Adam: ,,De Kerterres kunnen worden aangesloten op allerlei installaties, net als een klein huisje, een yurt of een standaard huisje. Sommige van onze Kerterres zijn voorzien van zonnepanelen en we hebben het plan om stromend water uit de put te halen met een zonnepomp. Het huis met rieten dak heeft een hout gestookte boiler, die ook in een Kerterre kan worden geïnstalleerd. Er zijn veel oplossingen en we zijn altijd op zoek naar nieuwe off-grid concepten.”
foto: ©Kerterre
Maak hier verder kennis met Evelyn Adam en Kerterre.