Wonen tussen ouderen. De jonge studenten Elles Ottema en Elise Bosman hebben er geen moment spijt van. Zij wonen al dik twee jaar samen in een appartement van het seniorencomplex Bergmanstrook in Zoetermeer. Voor de bewoners die nog maar weinig mensen zien en veel binnen zitten, organiseren zij activiteiten om hen uit hun isolement te halen. Huurkosten? Een bedragje voor servicekosten en begeleiding plus 30 uur gezelligheid per maand.
Intergenerationeel wonen was in vervlogen tijden gewoon, maar is in ons land stilaan verdwenen. Nu is het fenomeen aan een revival bezig. De vergrijzing, personeelstekorten, langer zelfstandig (alleen) wonen en een groeiende belangstelling voor het weer naar elkaar omkijken zijn de drijfveren van deze hernieuwde belangstelling. Er komen dan ook steeds meer initiatieven voor woonvormen met meerdere generaties. Zo brengt de organisatie Connect Generations seniorencomplexen en studenten bij elkaar. In ruil voor gezellige activiteiten kunnen studenten dan goedkoop een woning in het complex huren. Een woonstudent stimuleert de verbinding van bewoners en hun omgeving, aldus de website van Connect Generations.
Tekst gaat verder onder de foto.
Naar elkaar omkijken
Als de Zoetermeerse Elise Bosman en de uit Bergen op Zoom afkomstige Elles Ottema in het najaar van 2021 gaan studeren, melden zij zich aan bij Connect Generations. En niet alleen voor de goedkope huur. ,,Het naar elkaar omkijken is ontzettend belangrijk voor ons. Als je erover nadenkt hoeveel eenzame ouderen er zijn en dat wij maar zo’n klein gedeelte van alle ouderen bereiken, zou de moed je in de schoenen zakken’’, zegt de 21-jarige Elles. ,,Maar wanneer je kijkt naar wat we kunnen bewerkstelligen met elkaar op deze plaats, dan zou ik iedereen aan willen raden om, of je nou student bent of niet, eens op bezoek te gaan bij een plaatselijk verzorgingstehuis of seniorencomplex. Gewoon om te kijken of je er wat kunt betekenen in de vorm van vrijwilligerswerk of in de vorm van een kopje koffie bij een eenzame oudere.’’
Tekst gaat verder onder de foto.
Servicekosten
Elles studeert Nederlandse Taal en Cultuur in Leiden, terwijl Elise de sportopleiding bij HALO in Den Haag volgt. Beide jongeren kennen elkaar niet, maar worden door Connect Generations aan elkaar gekoppeld voor een appartement van wooncorporatie Vidomes in Bergmanstrook. ,,Gelukkig is dit allemaal goed gegaan en kunnen we het goed met elkaar vinden’’, lacht de 22-jarige Elise. ,,De huur betalen wij geheel in vrijwilligerswerkzaamheden, maar de servicekosten betalen we wel aan Vidomes. Ook betalen wij per jaar een bepaald bedrag aan Connect Generations voor hun begeleiding.’’
Leuke activiteiten
Het werk van Elise en Elles bestaat uit het zorgen voor gezelligheid voor de bewoners die daar behoefte aan hebben. ,,Het is onze taak om leuke activiteiten te verzorgen om mensen hun huis uit te krijgen en in contact te laten komen met elkaar. Iedere week hebben we een sjoelavond met een enthousiaste groep bewoners. Ondertussen is daar een vriendschap ontstaan’’, vertelt Elles. ,,Ook proberen we elke maand een grotere activiteit te organiseren. Zo hebben we kort geleden erwtensoep gekookt en gegeten, doen we elk jaar ongeveer twee keer een bingo, houden we rond de zomer een barbecue en het pannenkoeken eten wordt ook altijd erg gewaardeerd. Natuurlijk proberen we ook persoonlijk contact met bewoners te onderhouden door bijvoorbeeld te wandelen.’’
Tekst gaat verder onder de foto.
Leren door te doen
Bij hun vrijwilligerswerk worden de studenten begeleid door Connect Generations en Vidomes. Er is een keer in de maand een evaluatie met andere woonstudenten en de begeleider van de wooncorporatie is hun vraagbaak. ,,We kunnen altijd vragen stellen en zij is altijd bereid om mee te denken, iets te financieren waar nodig en ideeën aan te dragen. Natuurlijk leren we van het evalueren en ideeën opdoen door anderen, maar het meeste leer je toch door het te doen en de feedback die je direct of indirect van de bewoners krijgt. Sommige dingen leer je door schade en schande en andere dingen leer je doordat het een succesverhaal is’’, aldus Elise.
Bewoners super blij
Het seniorencomplex Bergmanstrook is voor 55-plussers, maar de gemiddelde leeftijd ligt rond de 73 jaar. De reacties op de activiteiten zijn volgens Elise dan ook verschillend. ,,De bewoners die elke dag werken en van zichzelf wat meer mensen om zich heen hebben, hebben geen behoefte aan activiteiten. Zij vinden het wel heel belangrijk dat we die bieden aan mensen die daar wel behoefte aan hebben. Er zijn ook bewoners die hele dagen binnen zitten, weinig familie hebben en vrijwel nooit iemand zien. Deze bewoners zijn heel blij met iedere kans dat ze de deur uit kunnen voor gezelligheid. In eerste instantie moesten bewoners wennen aan het idee dat er studenten tussen hen zouden wonen, maar ondertussen zijn ze er super blij mee en weten ze ons ook te vinden voor klusjes, boodschappen en andere dingen.’’
Tekst gaat verder onder de foto.
Van elkaar leren
Ook de twee studenten moeten in het begin wennen aan hun oudere buurtgenoten. ,,Vooral aan de verschillende manieren van omgaan met bepaalde zaken tussen ouderen en jongeren, maar we kunnen daarin heel veel van elkaar leren. Dat maakt het ook zo waardevol’’, stelt Elles. ,,Ondertussen is de band tussen ons en de bewoners enorm gegroeid. Zij hadden niet alleen onze opa en oma kunnen zijn, maar zijn vooral ook onze vrienden geworden. Het is heel mooi om bepaalde bewoners op te zien leven als je ervoor kunt zorgen dat ze weer een beetje gezelligheid ervaren.’’
Tekst gaat verder onder de foto.
Samen wonen
Ook het samen wonen in een appartement bevalt de jonge dames prima. ,,Het samenwonen in deze situatie is erg fijn. Het is ontzettend handig om samen te kunnen brainstormen over activiteiten en achteraf te ventileren. Ook is het fijn om thuis te komen en er is iemand die kan luisteren als je over je dag wilt vertellen. Dit laat ons natuurlijk tegelijk extra beseffen dat het merendeel van de bewoners alleen is en niet meer kan ventileren of kletsen. Dat geeft onze taak extra gewicht’’, vertelt Elles, die samen met haar huisgenoot een appartement van zo’n 50 m2 ter beschikking heeft. Er is slechts één slaapkamer, maar dat heeft het duo handig opgelost. ,,Elise heeft haar slaapgedeelte in de originele slaapkamer. Ik heb een slaapgedeelte in de woonkamer gecreëerd door een grote kast neer te zetten en gordijnen tussen de kast en de muur op te hangen. Het overige deel van de woonkamer is ingericht met een tafel en stoelen om samen te kunnen eten en ontspannen.’’
Tekst gaat verder onder de foto.
Veel voldoening
Al 2,5 jaar wonen Elise en Elles met veel plezier samen met senioren. Zij kunnen het studenten absoluut aanraden om deze woonvorm te overwegen. ,,Het is een goedkope oplossing wanneer je op zoek bent naar een kamer en het werk dat je doet geeft ontzettend veel voldoening. Het is echt een hele mooie brug tussen generaties en van beide kanten kunnen we heel veel van elkaar leren om op die manier elkaar beter te begrijpen.’’