Le Cabanon in Rotterdam is waarschijnlijk het kleinste appartement ter wereld. Zeker het kleinste met een spa! Het project van de architecten Beatriz Ramo en Bernd Upmeyer is een volledig uitgerust appartement van 6,89m² inclusief infraroodsauna’s en een bubbelbad. Het is onderverdeeld in 4 ruimtes, buitengewoon verschillend qua materialen en hoogtes. Zo heeft de woonkamer een hoogte van 3 meter en de slaapkamer met veel opbergruimte is slechts 1,14 meter hoog.
Le Cabanon is een tot woning omgebouwde voormalige opslagruimte. Het bevindt zich op de bovenste verdieping van een woongebouw uit de jaren 50 in het centrum van Rotterdam. De binnenmaten bestaan uit een hoogte van 3 meter, een breedte van 1,97 meter en een lengte van 3,6 meter. De mini-woning heeft een raam van 6m² met uitzicht op de stad.
Tekst gaat verder onder de foto‘s.
Voor twee personen
De naam Le Cabanon is ontleend aan de gelijknamige hut van Le Corbusier aan de Côte d’Azur. Net als de hut van Le Corbusier is Le Cabanon van Rotterdam ontworpen door dezelfde architecten. Het appartement is half zo groot als dat van Le Corbusier, volledig autonoom en ontworpen voor twee personen. Het project is een ruimtelijk experiment voor Beatriz en Bernd, die persoonlijke groei steeds meer in vrijwillige reductie vonden. Deze reductie werd echter nooit als bezuiniging opgevat. Le Cabanon is luxueus door een zeer aangename reductie.
Het Rotterdamse appartement is een fascinerende manifestatie van de specifieke wensen van de eigenaren voor hun tweede huis. Ze wilden een klein bed en een bankje langs het raam. Het stel had geen grote keuken nodig, omdat ze graag uit eten gaan, maar ze wilden toch de mogelijkheid hebben om te koken. Verder wilden ze een regendouche, 2 infraroodsauna’s en een bubbelbad.
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Benodigde hoogte en breedte
De lengtes van Beatriz en Bernd zijn respectievelijk 1,72 meter en 1,78 meter en de ruimtes in Le Cabanon hebben dimensies gekregen op basis van de hoogte en breedte die zij nodig hebben om hun functies te vervullen. Als ze douchen hebben ze een ruimte nodig van 2,13 meter hoog en een breedte van 62 centimeter. Als ze een bad nemen of de sauna gebruiken, is een hoogte van 1,80 meter voldoende en als ze slapen of op hun bed zitten, kunnen ze prima uit de voeten met een hoogte van 1,14 meter en een breedte van 1,35 meter. Voor de woonkamer wilden ze de royale hoogte van 3 meter behouden.
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Groter
Le Cabanon maakt duidelijk dat verschillende ruimtes met verschillende afmetingen en functies niet noodzakelijkerwijs dezelfde hoogte nodig hebben. De woning leek groter te worden naarmate er meer modules aan werden toegevoegd. Dat werd mogelijk door de aanpassing van de hoogte.
Tekst gaat verder onder de afbeelding.
Aanpassen aan betaalbaar
De vier ruimtes in Le Cabanon zijn vormgegeven op basis van standaardproducten. De slaapkamer is ontworpen met een specifiek matras in gedachten, de spa volgens de lengte van het bad en de keuken is gebaseerd op de diepte van de minikoelkast. Dit alles om de noodzaak van op maat gemaakte producten te vermijden. Een kwestie van andersom denken: Le Cabanon moest zich aanpassen aan standaard en betaalbare producten. Ook de uitvoering moest hierop afgestemd worden. Zo moest het bad worden geplaatst voordat de muren eromheen gebouwd konden worden.
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Onweerstaanbare aanbiedingen
De materialen van Le Cabanon hadden vier keer zoveel kunnen kosten als het in de oorspronkelijke kleuren was uitgevoerd. De spa werd oorspronkelijk ontworpen in groen marmer, de douche in wit mozaïek en de woonkamer in blauwe cementtegels. Onweerstaanbare aanbiedingen voor andere bouwmaterialen zorgden ervoor dat de spa werd bekleed met zwart Chinees marmer uit de jaren 80, de douche met blauw mozaïek en de woonkamer met koraalcementtegels. Mintgroen voor de slaapkamer was de enige kleur die vrijwillig werd gekozen. Dat kwam nogal als een verrassing, aangezien mintgroen nooit een eerste keuze zou zijn geweest van beide architecten.
Tekst gaat verder onder de foto’s.
Beter en goedkoper
Le Cabanon is een voorbeeld om huisvesting en bouwkosten te optimaliseren, maar pleit op geen enkele manier voor het verkleinen van het oppervlak als enige strategie voor betaalbare woningen. Het pretendeert ook niet het huis van de toekomst te worden. Er kunnen echter wel enkele strategieën uit worden opgemaakt om de huidige woningproductie beter en goedkoper te maken. De optimalisatie van de ruimte moet niet worden opgevat als reductie, maar als maximalisatie van de mogelijkheden van één ruimte, het spelen met de hoogtes van bepaalde ruimtes om zo verschillende functies over elkaar heen te plaatsen en de onthechting van bezit en consumeren, waardoor bewoners minder geneigd zijn nutteloze voorwerpen te kopen en te verzamelen die huizen rommelig maken.
Tekst gaat verder onder de video.
Maximalisatie
Het project werd bedacht door de architectenbureaus STAR strategies + architecture en BOARD (Bureau of Architecture, Research and Design) van Beatriz en Bernd kort na het afronden van hun grote onderzoeksproject in 2012 over maximalisatie van de ruimte door ruimtes te delen in hun project Co-Residence voor het Atelier International du Grand Paris. Voor Le Cabanon volgden STAR en BOARD een tegenovergestelde weg en experimenteerden met reductie. Dit project werd ontwikkeld terwijl STAR het project Ilot-3H aan het ontwerpen was in Grand Paris, een groot wooncomplex met 288 experimentele appartementen.
Hoofdfoto: Beatriz en Bernd in hun op maat ontworpen slaapkamer. Foto: Jan Groen
